h

Roemer: 'Eén voor allen, en samen voor een beter Nederland'

28 september 2011

Roemer: 'Eén voor allen, en samen voor een beter Nederland'

Hieronder een bijdrage van Emile Roemer in de Tweede Kamer.

'Steeds meer mensen geven te kennen dat zij niet willen leven in een land waarin iedereen enkel op zichzelf is aangewezen. Zij kiezen voor goede zorg voor iedereen en goede toegang tot het recht. Voor natuur en cultuur, voor toegankelijk onderwijs en voor goede salarissen voor werk naar vermogen. In zo’n land wil ik graag leven. Een land waarin we zeggen: één voor allen, en samen voor een beter Nederland.' Dat zei SP-leider Emile Roemer op de afsluitende dag van de Algemene Beschouwingen.
SP - Een voor allen

Als de voetballers op het voetbalveld elkaar onderuit schoppen en voor het hoofd slaan, dan moeten zij niet gek opkijken dat het publiek op de tribune dat gedrag kan gaan overnemen. Ik wil maar zeggen Voorzitter: de politiek zet de toon en stelt de norm. En wat we de afgelopen dagen hebben gezien, is nou niet bepaald het goede voorbeeld.

Ik vroeg de premier naar zijn opvatting over de samenleving. Zijn antwoord was tekenend. De premier had het over handel, over geld verdienen en over eigen verantwoordelijkheid. Maar als het gaat om de samenleving - het daadwerkelijk samen leven, werken en zorgen door mensen - dan heeft de premier daar toch een blinde vlek.

Het kabinet gaat uit van eigen kracht, eigen verantwoordelijkheid en eigen kansen. Dat is prima, dat doe ik namelijk ook. Maar Voorzitter, dan moet het kabinet wel zorgen dat iedereen die kansen ook kan grijpen. Het speciaal onderwijs en het persoongebonden budget zijn waardevolle maatregelen om mensen die niet dezelfde uitgangspositie hebben als u en ik, toch een eerlijke kans te geven. Maar die mogelijkheden om volop mee te draaien in de samenleving, breekt het kabinet beetje bij beetje af.

Ik verwijt de premier niet dat hij andere opvattingen heeft dan ik, dat hij anders denkt over de samenleving dan ik. Wat ik de premier wel verwijt is dat hij het onmogelijke vraagt van mensen. Dat mensen die hun verantwoordelijkheid willen nemen, door deze premier in de steek worden gelaten. Als de premier spreekt over de samenleving komt hij alleen met stenen, maar ik mis het cement. Samen leven gaat niet alleen over geld. Een land valt uit elkaar als mensen alleen met elkaar afrekenen.

In een samenleving moeten jongeren de ruimte hebben om zichzelf te ontwikkelen in de breedste zin des woord. En gezinnen moeten de mogelijkheden hebben om kinderen op te voeden. In een samenleving moet je zorg niet kopen, maar zorg kunnen bieden. In een samenleving zijn buren geen vreemden, maar kijken mensen naar elkaar om. Mensen kunnen alleen eigen verantwoordelijkheid nemen, als we samen verantwoordelijkheid nemen voor elkaar.

Als ik de premier hoor praten, hoor ik een oud geluid. Dan hoor ik Margaret Thatcher, die zei dat de samenleving helemaal niet bestaat. Dat is een oud verhaal, maar helaas ook een vertrouwd verhaal. Mensen krijgen te horen: helaas, u kost te veel, u bent een kostenpost geworden.

En mij doet het pijn als mensen hun excuses aanbieden en zeggen: ‘sorry dat ik besta.’

Als ik een vraag stel over mensen, gaat de premier rekenen. Het kabinet gaat totaal 3 miljard bezuinigen op banen, inkomens, begeleiding en opleiding van mensen met een arbeidsbeperking. Op de sociale werkplaats, de wajong en de bijstand. Ik vroeg de premier hoe die mensen ooit nog aan een baan moeten komen. Toen kwam hij met plannen om mensen met een arbeidsbeperking te laten werken onder het minimumloon, deze mensen uit de CAO’s te gooien en voor deze mensen de uitkering en de bijstand te verlagen.

Ik kan met alle goede wil van de wereld dat niet begrijpen. Slechts 4 procent van alle werkgevers is bereid mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. De Rijksoverheid haalt jaar op jaar haar eigen doelstelling van 1 procent niet eens. Als de loonkostensubsidie wordt stopgezet, vliegen deze mensen meteen de deur uit. Voorzitter, dit kabinet creëert geen werk, maar werkloosheid.

We kunnen verschillen over de vraag waar de overheid wel en niet verantwoordelijk voor is. Maar een liberale premier moet in ieder geval op de bres staan voor de rechtstaat. Als mensen het slachtoffer zijn van criminaliteit, of van het falen van de overheid, dan moeten zij hun recht kunnen halen. Deze premier zou niet moeten accepteren dat een tweedeling ontstaat in de toegang tot het recht.

We kunnen verschillen van mening hoe groot het vangnet moet zijn dat de overheid de mensen biedt. Maar we moeten het toch eens kunnen worden dat mensen die écht onze steun nodig hebben, die steun ook krijgen. Mensen met een trauma, mensen met een beginnende dementie, mensen met schizofrenie, psychoses en waanbeelden. Als we deze mensen niet meer steunen, is dat desastreus voor hen, maar ook slecht voor de samenleving. En voor de begroting. Een eigen bijdrage in de geestelijke gezondheidszorg lijkt een besparing op de zorg, maar wordt een grote kostenpost op andere begrotingen.

Ik heb met de premier een aantal mooie discussie gevoerd, vooral ook als het om de ideologische onderwerpen gaat. Maar om op de zorg het verwijt krijgen van de premier dat de SP daar eens met voorstellen moet komen was beschamend. Zeker voor mijn voorgangster Agnes Kant die achterin de zaal zit. Daar zou de Minister-president toch nog maar eens op terug moeten komen.

Gisteren heb ik gezegd dat het land van premier Rutte niet mijn land is. Dit kabinet blijft doorgaan op het oude verhaal van ‘ieder-voor-zich.’ We hoeven niet alleen naar de omgangsvormen in deze zaal te kijken om te zien waar zo een wereldbeeld toe leidt. Maar ik hoop van harte dat dit debat een keerpunt is geweest en ik ben daarover heel positief gestemd.

Steeds meer mensen geven te kennen dat zij niet willen leven in een land waarin iedereen enkel op zichzelf is aangewezen. Zij kiezen voor goede zorg voor iedereen, goede toegang tot het recht. Voor natuur en cultuur, voor toegankelijk onderwijs en voor goede salarissen voor werk naar vermogen. In zo’n land wil ik graag leven, Voorzitter. Een land waarin we zeggen: één voor allen, en samen voor een beter Nederland.

U bent hier